ΚΡΑΤΙΚΟΣ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ 2021

---

ΚΡΑΤΙΚΟΣ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ 2021 

Αντιλαϊκή κοπτοραπτική με πατρόν την ανταγωνιστικότητα του κεφαλαίου 

Στη Βουλή κατατίθεται την ερχόμενη Δευτέρα το προσχέδιο κρατικού προϋπολογισμού για το 2021 σε ένα περιβάλλον μεγάλης αβεβαιότητας και κινδύνων που εντοπίζονται στην ΕΕ και γενικότερα στην παγκόσμια οικονομία καθώς και γύρω από τη διάρθρωση και τον βαθμό ανταγωνιστικότητας του εγχώριου κεφαλαίου. Ένας προϋπολογισμός που αναμένεται να δίνει νέες ανάσες στο κεφάλαιο, με το λαό να σηκώνει στους ώμους τις πολύμορφες αυτές ενισχύσεις. Μάλιστα, οι παροχές προς το κεφάλαιο αναμένεται να προστίθενται στο ζεστό χρήμα που διεκδικεί η ελληνική κυβέρνηση από την ΕΕ μέσα από το «Ταμείο Ανάκαμψης», με προϋποθέσεις την ένταση της αντιλαϊκής επίθεσης, με νέα μέτρα ως συμπληρωματικά των μνημονίων διαρκείας, δηλαδή των Ευρωπαϊκών Εξαμήνων.

Σε αυτό το πλαίσιο, η αντιλαϊκή κοπτοραπτική και οι επεξεργασίες με τα τεχνικά κλιμάκια των ευρωπαϊκών θεσμών συνεχίζονταν στο Γενικό Λογιστήριο του Κράτους μέχρι και την Παρασκευή, προκειμένου να «κουμπώσουν» τα δημοσιονομικά μεγέθη με τις προβλέψεις για την εξέλιξη του ΑΕΠ στη διάρκεια του 2021. Σύμφωνα με τις πρόσφατες προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής μετά τη βύθιση 9% για το 2020 θα ακολουθήσει μερική ανάκαμψη 6% για το 2021. Σε αυτό το επίπεδο αναμένεται και η πρόβλεψη προϋπολογισμού της κυβέρνησης, ενώ βέβαια με την παραδοχή αυτή θα προσδιοριστούν τα δημοσιονομικά μεγέθη, όπως η μάζα των φορολογικών εσόδων και των κάθε είδους δαπανών, με επίκεντρο την ενίσχυση του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων για την τροφοδοσία των επιχειρηματικών ομίλων.

Παρά την αναμενόμενη ανάκαμψη και την ενίσχυση της μάζας των φόρων η φοροληστεία απέναντι στον λαό διατηρείται στο ακέραιο. Το δημοσιονομικό πακέτο για το 2021 στο συντριπτικά μεγαλύτερο μέρος του αφορά τους επιχειρηματικούς ομίλους και ισχυρές επιχειρήσεις, ενώ τα όποια μέτρα ελάφρυνσης ορισμένων τμημάτων του λαού είναι κατώτερα ακόμη και σε σχέση με προηγούμενες κυβερνητικές εξαγγελίες, σχεδόν στο σύνολό τους θα έχουν προσωρινό χαρακτήρα, μόνο για το 2021, που σε τίποτα δεν αλλάζουν τη γενική εικόνα.

Ειδικότερα, προβλέπεται:

-- «Μείωση του μη μισθολογικού κόστους», δηλαδή των ασφαλιστικών εισφορών για τις επιχειρήσεις κατά 3 επιπλέον μονάδες από τις αρχές του 2021. Σύμφωνα με εκτιμήσεις, σε ετήσια βάση η απαλλαγή των επιχειρήσεων θα ανέλθει στα 800 εκατομμύρια.

-- Επεκτείνεται το καθεστώς των υπεραποσβέσεων στο 200% και για ψηφιακές και «πράσινες» επενδύσεις για 3 έτη, από το 2021 μέχρι το 2023, σε συνέχεια βέβαια των υπεραποσβέσεων που προβλέπονται στον λεγόμενο «αναπτυξιακό» νόμο (για έρευνα, καινοτομία κ.ά.). Η παραπέρα αύξηση του συντελεστή απόσβεσης για νέες επενδύσεις οδηγεί σε ταχύτερες και μεγαλύτερες φοροαπαλλαγές προς τους επιχειρηματικούς ομίλους. Ουσιαστικά, το κράτος μέσω των υπεραποσβέσεων έρχεται να επιδοτήσει τις επενδύσεις, χώρια βέβαια τα άμεσα χρηματοδοτικά πακέτα που προβλέπονται στους «αναπτυξιακούς» νόμους.

Η συγκεκριμένη ρύθμιση έρχεται να «κουμπώσει» με το «Ταμείο Ανάκαμψης». Οι σχετικές ενισχύσεις - εκταμιεύσεις σε ποσοστό 30% αφορούν επιδοτήσεις των ομίλων της «πράσινης» Ενέργειας, ενώ ψηλά στη λίστα των επιδοτήσεων βρίσκονται και οι ψηφιακές επενδύσεις. Βέβαια, μαζί με τις κρατικές ενισχύσεις, τις νέες ελαφρύνσεις και απαλλαγές των ομίλων, από το 2021 θα εφαρμόζεται και η δεύτερη μείωση των φορολογικών συντελεστών για τις επιχειρήσεις.

-- Η εισφορά αλληλεγγύης αναστέλλεται για το 2021 για μισθωτούς του ιδιωτικού τομέα, επαγγελματίες και αγρότες, εξαιρούνται δηλαδή τα εισοδήματα από συντάξεις και οι δημόσιοι υπάλληλοι για τα εισοδήματα από μισθούς. Να σημειωθεί ότι εισφορά αλληλεγγύης καταβάλλεται για εισοδήματα πάνω από 12.000 ευρώ το χρόνο, ενώ βέβαια η ρύθμιση είναι δώρο - άδωρο για χαμηλότερα εισοδήματα.

-- Ως «ισοδύναμο μέτρο» καταργείται ο ΕΝΦΙΑ στα 26 μικρότερα νησιά, ενώ βέβαια ξεχάστηκαν οι υποσχέσεις για μείωση στα χαράτσια του ΕΝΦΙΑ σε όλες τις λαϊκές περιοχές της χώρας. Το συγκεκριμένο μέτρο θα ισχύσει από το 2020 με συνολικό κόστος μόλις 1,5 εκατ. ευρώ.

-- Ανανεώνεται μόλις για 6 μήνες ο μειωμένος συντελεστής ΦΠΑ στις μεταφορές, στον καφέ, στα μη αλκοολούχα ποτά, στους κινηματογράφους και τις τουριστικές υπηρεσίες, προκειμένου να στηριχτούν επιχειρηματίες από τους συγκεκριμένους κλάδους και βέβαια με μεγάλους ωφελημένους όσους συγκεντρώνουν τους μεγάλους τζίρους.

-- Προβλέπονται φορολογικές υπερ-εκπτώσεις για τη διαφημιστική δαπάνη των επιχειρήσεων και συγκεκριμένα με προσαύξηση 100% της έκπτωσης από τα ακαθάριστα έσοδα για το 2020 και κατά 60% για το 2021. Το μέτρο έρχεται να στηρίξει την πίτα της διαφήμισης και βέβαια τα έσοδα των ομίλων της Ενημέρωσης.

Σε κάθε περίπτωση, το κεντρικό ζητούμενο είναι η διασφάλιση πρόσθετου «δημοσιονομικού χώρου» για την τόνωση των εγχώριων επιχειρηματικών ομίλων, με έμφαση στον διπλασιασμό των κρατικών ενισχύσεων μέσω του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ), σε συνδυασμό με σειρά από άλλες παρεμβάσεις για την προσέλκυση κερδοφόρων επενδύσεων. Σε αυτό το πλαίσιο, η κυβέρνηση της ΝΔ προσβλέπει στις εκταμιεύσεις από το πρόγραμμα SURE, αλλά και τις εκταμιεύσεις κονδυλίων του ΕΣΠΑ, όπως και αυτές που προβλέπονται στο πλαίσιο της ενισχυμένης «μεταμνημονιακής» εποπτείας, με βάση τα αντιλαϊκά «προαπαιτούμενα».

Ο κρατικός προϋπολογισμός για το 2021 χαρακτηρίζεται «μεταβατικός», έχοντας ως στόχο τη σταδιακή αποκατάσταση της «δημοσιονομικής εξισορρόπησης», με έμφαση στις αναμενόμενες εισροές κεφαλαίων από το «Ταμείο Ανάκαμψης» προς τους επιχειρηματικούς ομίλους, σε συνδυασμό βέβαια με το μπαράζ των αντιλαϊκών αναδιαρθρώσεων.

Μηχανισμός αντιλαϊκών αναδιαρθρώσεων

Στο μεταξύ, στην τελική ευθεία μπαίνουν οι προετοιμασίες για το νέο πακέτο μέτρων, με βάση το οποίο η κυβέρνηση θα διεκδικήσει μερίδιο από το «Ταμείο Ανάκαμψης» της ΕΕ. Όπως είπε ο υπουργός Οικονομικών, Χρ. Σταϊκούρας, «σε περίπου 20 μέρες από σήμερα θα είμαστε σε θέση να υποβάλουμε κάποιες προτάσεις», προσθέτοντας πως οι ελληνικές προτάσεις πολιτικής θα αξιολογηθούν από τα ευρωπαϊκά όργανα μέσα στο επόμενο τρίμηνο, ώστε να εκταμιευθούν οι πρώτοι πόροι μαζί με κάποιες προκαταβολές στο πρώτο εξάμηνο του 2021.

Από την πλευρά του, ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδας, Γ. Στουρνάρας, παρουσιάζοντας τις πρώτες εκτιμήσεις της κεντρικής τράπεζας, εστίασε στην επίδραση του «Ταμείου Ανάκαμψης» στον ετήσιο ρυθμό οικονομικής ανάπτυξης, προσδιορίζοντάς την στο 1,9%. Και επισήμανε, ξεκαθαρίζοντας, ότι το μεγάλο κεφάλαιο είναι αυτό που έχει να λαμβάνει είτε από το ίδιο το πακέτο, είτε από τα αντεργατικά - αντιλαϊκά μέτρα που θα το πλαισιώνουν, ότι, για να γίνει αυτό, τα κονδύλια πρέπει να κατευθυνθούν σε «δραστηριότητες με υψηλή εγχώρια προστιθέμενη αξία», που «προωθούν εξαγωγές», αλλά και να συνδυαστούν με «τις κατάλληλες μεταρρυθμίσεις».

Παράλληλα, η Κομισιόν, εγκαινιάζοντας τον κύκλο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου 2021, υπογραμμίζει ότι «τα σχέδια ανάκαμψης και ανθεκτικότητας των κρατών - μελών θα πρέπει να αντιμετωπίζουν τις προκλήσεις οικονομικής πολιτικής που καθορίζονται στις ειδικές ανά χώρα συστάσεις των τελευταίων ετών», δηλαδή να «κουμπώνουν» με τα μνημόνια διαρκείας. Σε ό,τι αφορά την ελληνική οικονομία, η συγκεκριμένη σύσταση συνεπάγεται και την κλιμάκωση των αντιλαϊκών αναδιαρθρώσεων που προβλέπονται και στη «μεταμνημονιακή» συμφωνία.

Διαδοχικά πακέτα στήριξης των τραπεζών

Τις επόμενες μέρες, η Τράπεζα της Ελλάδας αναμένεται να υποβάλει το νέο σχέδιο για ίδρυση Εταιρείας Διαχείρισης Ενεργητικού («κακή» τράπεζα). Αυτό με τη σειρά του, εφόσον πάρει την έγκριση της κυβέρνησης και των ευρωπαϊκών θεσμών, θα κατατεθεί στη συνέχεια στη Βουλή.

Σύμφωνα με αυτό, οι τράπεζες σε εθελοντική βάση θα μεταβιβάσουν σε αυτήν τα νέα μη εξυπηρετούμενα δάνεια που θα δημιουργηθούν με φόντο την πανδημία (περίπου 8 - 10 δισ. ευρώ) καθώς και αυτά που θα περισσέψουν από το σχέδιο «Ηρακλής» που ήδη εφαρμόζεται στις τράπεζες. Το σύνολο εκτιμάται στο αστρονομικό ύψος των 40 - 45 δισ. ευρώ.

Να σημειωθεί ότι το νέο σχέδιο της ΤτΕ εστιάζει, μεταξύ άλλων, στην αντιμετώπιση του ζητήματος της αναβαλλόμενης φορολογίας που εφαρμόζεται στις ελληνικές τράπεζες. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, στην πρόσφατη έκθεση ενισχυμένης εποπτείας, αναφέρει πως «η χαμηλή κερδοφορία σε συνδυασμό με το κόστος των επικείμενων τιτλοποιήσεων ενδέχεται να δημιουργήσουν προκλήσεις για την κεφαλαιακή θέση των τραπεζών στο εγγύς μέλλον», προσθέτοντας πως η «ποιότητα» των κεφαλαίων των τραπεζών παραμένει χαμηλή, λόγω του υψηλού ποσού των αναβαλλόμενων φορολογικών απαιτήσεων.

Ο «αναβαλλόμενος φόρος» συνιστά το κατοχυρωμένο δικαίωμα των τραπεζών στην πλήρη φοροασυλία, μέχρις ότου αναπληρώσουν τη χασούρα τους από το «κούρεμα» των ελληνικών κρατικών ομολόγων το 2012 (PSI). Βέβαια, η ρύθμιση που προωθεί η ΤτΕ θα είναι με το αζημίωτο για τις τράπεζες και σύμφωνα με πληροφορίες θα προβλέπει τη δυνατότητα μεταβίβασης του συγκεκριμένου δικαιώματος στην υπό σύσταση «κακή» τράπεζα.

Πρόκειται για πολυπλόκαμο μηχανισμό που θα εξεταστεί και από πλευράς δημοσιονομικού κόστους (παροχή κρατικών εγγυήσεων στις τράπεζες), των κεφαλαιακών επιπτώσεων στις τράπεζες και της συμβατότητας του σχεδίου με τους κανονισμούς της ΕΕ.

Παραπέρα, θυμίζουμε ότι από 1η Γενάρη 2021 θα ισχύει ο νέος πτωχευτικός κώδικας, που έρχεται να σφίξει τη θηλιά των εκβιασμών και πλειστηριασμών γύρω από την πρώτη κατοικία των λαϊκών νοικοκυριών, ενώ το σχετικό νομοσχέδιο αναμένεται να κατατεθεί στη Βουλή μέσα στον Οκτώβρη.