Ναπολέων Σουκατζίδης-σύμβολο αυτοθυσίας

---

Πρωτομαγιά του 1944.

Η εκτέλεση των 200 Ελλήνων στην Καισαριανή,
χαρακτικό του Τάσσου

200 Έλληνες αγωνιστές εκτελέστηκαν στο Σκοπευτήριο της Καισαριανής.
Αφορμή στάθηκε η εξόντωση ενός Γερμανού στρατηγού και τριών συνοδών του.
Η εφημερίδα Καθημερινή στις 30.4.1944 δημοσίευσε την παρακάτω ανακοίνωση: "Την 27ην Απριλίου 1944 κομμουνιστικαί συμμορίαι παρά τους Μολάους κατόπιν μιας εξ ενέδρας επιθέσεως εδολοφόνησαν ανάνδρως έναν Γερμανόν Στρατηγόν και τρεις συνοδούς του. Πολλοί Γερμανοί στρατιώται ετραυματίστησαν. Ως αντίποινα διατάχτηκε: 1. Ο τυφεκισμός 200 Κομμουνιστών την 1.5.1944.
2. Ο τυφεκισμός όλων των ανδρών τους οποίους θα συναντήσουν τα γερμανικά στρατεύματα επί της οδού Μολάοι προς Σπάρτην έξωθεν των χωρίων. Υπό την εντύπωσιν κακουργήματος τούτου Έλληνες εθελονταί εφόνευσαν αυτοβούλως 100 άλλους κομμουνιστάς.
Ο Στρατιωτικός Διοικητής Ελλάδος".

Το πρωί της 1ης Μαΐου στο στρατόπεδο του Χαϊδαρίου, μετά το προσκλητήριο άρχισε η εκφώνηση του καταλόγου των μελλοθανάτων που συντάχτηκε σε ειδικό γραφείο της οδού Μέρλιν όπου συστεγάζονταν τα Ες-Ες με την Ειδική Ασφάλεια.
Με τον αριθμό 71, εκφωνήθηκε το όνομα Ναπολέων Σουκατζίδης.

Ο Ναπολέων Σουκατζίδης γεννήθηκε στην Προύσα το 1909. Μετά τη Μικρασιατική καταστροφή εγκαταστάθηκε με την οικογένειά του στην Κρήτη. Σπούδασε στη Μέση και Ανώτατη Εμπορική Σχολή, εργάστηκε ως λογιστής και υπήρξε πρόεδρος των Εμποροϋπαλλήλων Ηρακλείου. Ανέπτυξε σημαντική συνδικαλιστική δράση, εξαιτίας της οποίας συνελήφθη και εξορίστηκε στον Αϊ Στράτη. Ακολούθως μεταφέρθηκε στις φυλακές της Ακροναυπλίας, των Τρικάλων και της Λάρισας και τελικά κατέληξε στο Χαϊδάρι.  Καθώς γνώριζε γερμανικά, εκτελούσε και χρέη διερμηνέα.
Ο διοικητής του στρατοπέδου στο Χαϊδάρι Καρλ Φίσερ (Karl Fischer), όταν ο Σουκατζίδης διάβασε και το δικό του όνομα στην λίστα των μελλοθάνατων, του είπε να παραμείνει στη θέση του.
«Όχι εσύ! Όχι εσύ Ναπολέων! ».
Η απάντησή του θα μείνει σύμβολο αυτοθυσίας :
«Δέχομαι, κύριε διοικητά, τη ζωή, με τον όρο πως δεν πρόκειται να την πάρω από άλλο κρατούμενο. Μόνο όταν η θέση μου μείνει κενή!».

Ο ανδριάντας του Ναπολέοντα Σουκατζίδη
 στο Αρκαλοχώρι Ηρακλείου Κρήτης,
 έργο του γλύπτη Έκτωρα Παπαδάκη

Η αναφορά του ονόματος του Σουκατζίδη στη λίστα των μελλοθάνατων της 1ης Μαΐου 1944 προκάλεσε μεγάλη κατάπληξη και δέος στους κρατουμένους του Χαϊδαρίου. Ο ίδιος αποδέχθηκε τη μοίρα με ένα χαμόγελο και παρέδωσε τη σφυρίχτρα και τα χαρτιά του στον βοηθό διερμηνέα Θανάση Μερεμέτη λέγοντάς του: «Θανάση, μη ξεχνάς ποτέ πως είσαι Έλληνας κρατούμενος και εξυπηρετείς Έλληνες αγωνιστές. Να είσαι πάντα καλός και μαλακός μαζί τους. Στο πρόσωπό σου τους αποχαιρετώ όλους».





Γιάννης Ρίτσος, “Σκοπευτήριο Καισαριανής”.

Παρακαταθήκη Ναπολέοντα Σουκατσίδη,
δίπλα από τον ανδριάντα του

Εδώ πέσαμε. Παιδιά του λαού. Γνωρίζετε γιατί.
Γυμνοί, κατάσαρκα φορώντας τις σημαίες,
 -η Ελλάδα τις έρραψε με ουρανό και άσπρο κάμποτο -.
 Ακούσατε τις ομοβροντίες στα μυστικόφωτα αττικά χαράματα.
Είδατε τα πουλιά, που πέταξαν αντίθετα στις σφαίρες
 αγγίζοντας με τα φτερά τους, τον ανατέλλοντα πυρφόρον.
Είδατε τα παράθυρα της γειτονιάς ν’ανοίγουνε στο μέλλον.
Εμείς, μερτικό δε ζητήσαμε ….Τίποτα …
Μόνον θυμηθείτε το :
αν η ελευθερία δεν βαδίσει στα χνάρια του αίματός μας,
εδώ θα μας σκοτώνουν κάθε μέρα . Γεια σας.