Ερευνητικό έργο ΚΡΗΠΙΣ στον Σπερχειό ποταμό και στον Μαλιακό Κόλπο

---

Ανάβυσσος, 09/04/2014

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ

Η ολοκληρωμένη διαχείριση των υδάτινων πόρων και του παράκτιου χώρου είναι ζητούμενο σε παγκόσμιο επίπεδο κατά την τελευταία δεκαετία και επιβάλλεται από τα σημαντικά περιβαλλοντικά και οικονομικά προβλήματα των καιρών μας. Αυτό εκφράζεται επίσημα μέσα από διεθνείς νομοθεσίες όπως οι Ευρωπαϊκές Οδηγίες Πλαίσιο για τα Ύδατα (ΟΠΥ 2000/60/ΕΕ) και την Θαλάσσια Στρατηγική (2008/56/ΕΕ). Η στόχευση της ολοκληρωμένης διαχείρισης της λεκάνης απορροής και του παράκτιου χώρου περιλαμβάνει την αειφορική χρήση των υπηρεσιών των υδάτινων οικοσυστημάτων, τη διατήρηση των σημαντικών περιβαλλοντικών πόρων σε ισορροπία με την οικονομική ανάπτυξη και την προστασία της δημόσιας υγείας.

Για να υλοποιηθεί πρακτικά ο συγκεκριμένος στόχος θα πρέπει αφενός να κατανοηθούν και να μελετηθούν οι αλληλεπιδράσεις μεταξύ των αβιοτικών και βιοτικών φυσικών χαρακτηριστικών (ποιοτικών στοιχείων) των υδάτινων οικοσυστημάτων, και αφετέρου μεταξύ των ποιοτικών αυτών στοιχείων και των ανθρωπογενών  δραστηριοτήτων σε τοπικό επίπεδο (απολήψεις νερού, αλλαγές χρήσεων γης, ρύπανση, υπεραλίευση, κτλ). Απαραίτητη είναι επίσης και η μελέτη των επιδράσεων των παγκόσμιων περιβαλλοντικών μεταβολών (κλιματικές αλλαγές) επί των υδάτινων οικοσυστημάτων.

Με βάση την ανωτέρω επιστημονική αναγκαιότητα, το Ελληνικό Κέντρο Θαλασσίων Ερευνών (ΕΛΚΕΘΕ) έχει αναλάβει από την Γενική Γραμματεία Έρευνας και Τεχνολογίας να υλοποιήσει ερευνητικό έργο με τίτλο: 'Ανάπτυξη συστήματος ολοκληρωμένης διαχείρισης λεκάνης απορροής και της συνδεόμενης παράκτιας και θαλάσσιας ζώνης', στην περιοχή του Σπερχειού ποταμού και του Μαλιακού κόλπου.
Στόχος του έργου είναι η εφαρμογή, εξέλιξη και ανάπτυξη μεθοδολογιών για την ολοκληρωμένη διαχείριση της λεκάνης απορροής και του παράκτιου συστήματος που θα υποστηρίζει μια στρατηγική ορθολογικής και αειφόρου ανάπτυξης του χερσαίου και θαλάσσιου χώρου.

Ο καινοτόμος χαρακτήρας του έργου έγκειται:
Στη σύνταξη του πρώτου ολοκληρωμένου σχεδίου διαχείρισης που θα περιλαμβάνει τόσο τη λεκάνη απορροής όσο και τον αντίστοιχο θαλάσσιο χώρο, πρακτική που θα υποστηρίξει την αειφορική ανάπτυξη της περιοχής.

Στη διερεύνηση και ποσοτικοποίηση των σχέσεων μεταξύ αβιοτικών και βιοτικών στοιχείων του υδάτινου οικοσυστήματος μέσω της παρακολούθησης δομικών και λειτουργικών χαρακτηριστικών τους, όπως είναι η συγκέντρωση και η διασπορά των ρύπων, η σύσταση των βιοκοινοτήτων και οι υδρο-μετεωρολογικές και βιογεωχημικές διεργασίες που ελέγχουν το υδάτινο οικοσύστημα.
Στην λειτουργία ενός συστήματος συνεχούς και αυτόματης περιβαλλοντικής παρακολούθησης που θα υποστηρίξει με τη σειρά του ένα σύστημα έγκαιρης λήψης αποφάσεων στην περίπτωση φυσικών καταστροφών (πλημμύρες, ξηρασίες) και περιβαλλοντικών ατυχημάτων (ατυχήματα ρύπανσης) σε επίπεδο λεκάνης απορροής και παράκτιας ζώνης.

Στη διασύνδεση της «κατάστασης» του οικοσυστήματος με ανθρωπογενείς παράγοντες και πιέσεις και στην ποσοτικοποίηση της συμμετοχής κάθε είδους επίδρασης σε περίπτωση υποβάθμισης του οικοσυστήματος. Συνέπεια αυτού θα είναι τα μέτρα προστασίας και αποκατάστασης να στοχεύουν σε εκείνες ακριβώς τις πιέσεις που κατεξοχήν ευθύνονται για την υποβάθμιση του οικοσυστήματος.
Στη διασύνδεση όλων των παραπάνω σε ένα ολοκληρωμένο μοντέλο διαχείρισης λεκάνης απορροής και παράκτιας ζώνης.

Στην διατύπωση των πλέον ενδεδειγμένων μέτρων προστασίας και αποκατάστασης και στη σύνταξη πιλοτικών τεχνικών μελετών προστασίας και αποκατάστασης υποβαθμισμένων υδατικών σωμάτων.
Πρόσφατα πραγματοποιήθηκε η 1η αναγνωριστική δειγματοληψία υδάτων στην περιοχή ενδιαφέροντος και θα ακολουθήσει άμεσα η εγκατάσταση σταθμών παρακολούθησης της ποιότητας και ποσότητας των υδάτων που θα αποτελέσει και ένα δίκτυο έγκαιρης προειδοποίησης για φαινόμενα ρύπανσης και πλημμυρών.

Όλα τα παραπάνω θα υλοποιηθούν από πολυεπιστημονική ομάδα εργασίας του Ελληνικού Κέντρου Θαλασσίων Ερευνών μέσω ενός εντατικού προγράμματος που θα διαρκέσει μέχρι το τέλος του 2015 και θα βασιστεί στην αναγκαία συνεργασία με τους τοπικούς φορείς (Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας, (Υπηρεσία Αλιείας, ΥΕΒ κλπ) τοπικοί σύλλογοι Αλιέων, ιχθυοκαλλιεργητές, κτλ).

Το έργο χρηματοδοτείται από τη Γ.Γ.Ε.Τ. / Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων, εντάσσεται στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα "Αττική" και συγχρηματοδοτείται από το Ευρωπαϊκό  Ταμείο Περιφερικής Ανάπτυξης και από εθνικούς πόρους.
Η Περιφερεια Στερεας Ελλαδας με τις Υπηρεσιες Αλιειας, ΥΕΒ κλπ συμμετέχει και συνδράμει ενεργά με τη διάθεση υλικοτεχνικης υποδομης, του επιστημονικού της σκάφους κλπ στην υλοποίηση του εν λόγω προγράμματος

 Περισσότερες πληροφορίες στο elias@hcmr.gr  
http://imbriw.hcmr.gr